ປັດຊະຍາການສຶກສາ
ປັດຊະຍາການສຶກສາ
ບົດບາດຂອງນັກປັດຊະຍາການສຶກສາ
1. ອະທິບາຍເຖິງສະພາບການຂອງການສຶກສາວ່າຢູ່ໃນສະພາບຢ່າງໃດ
2. ວິຈານນ໌ທັງພາກທິດສະດີແລະພາກປະຕິບັດຂອງການສຶກສາວ່າ ມີຄວາມເໝາະສົມຫລາຍນ້ອຍພຽງໄຣ
3. ປຽບທຽບແນວຄວາມເຊື່ອຂອງຕົນກັບແນວການຈັດການສຶກສາວ່າ ແຕກຕ່າງກັນຢ່າງໃດ
ໂດຍອາໄສການວິເຄາະວິຈານນ໌ຈາກຄວາມຄິດເຫັນຂອງບຸກຄົນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ
4. ເກີດຄວາມຣິເຣີ່ມສ້າງສັນໃນການພັດທະນາການສຶກສາໃຫ້ດີຂຶ້ນ ຫລືກຳນົດແນວປະຕິບັດທີ່ເໝາະສົມກັບການຈັດການສຶກສາ
ປັດຊະຍາການສຶກສາທີ່ສຳຄັນ
1. ປັດຊະຍາສານນິຍົມ ຫລືສາຣັດຖນິຍົມ (Essentialism)
2. ປັດຊະຍາສາຂາສັດວິທະຍານິຍົມ ຫລືສັດນິຍົມວິທະຍາ ຫລືນິຣັນຕົນນິຍົມ (Perenialism)
3. ປັດຊະຍາພິພັດທະນາການນິຍົມ ຫລືພິພັດນນິຍົມ ຫລືວິວັດທະນາການນິຍົມ (Progressivism)
4. ປັດຊະຍາສາຂາປະຕິຮູບນິຍົມ (Reconstructionism)
5. ປັດຊະຍາສາຂາອັດຖິພາວນິຍົມ ຫລືອັດນິຍົມ ຫລືສົວພາບນິຍົມ (Existentialism)
ປັດຊະຍາສານນິຍົມ ຫລືສາຣັດຖນິຍົມ (Essentialism)
ສານນິຍົມ ເປັນຊື່ຂອງປັດຊະຍາການສຶກສາທີ່ກຳນົດຂຶ້ນມາໂດຍ ວິນລຽມ
ຊີ ແບກເລຢ໌ (Bagley) ຜົນວົກຄວາມເຊື່ອຕາມຫຼັກປັດຊະຍາຂອງຈິດນິຍົມ (Idealism) ແລະສັດນິຍົມ (Realism) ຊຶ່ງເປັນປັດຊະຍາທັ່ວໄປ
ປັດຊະຍາສານນິຍົມຫລືສາຣັດຖນິຍົມຕາມແນວຈິດນິຍົມ ມີຄວາມເຊື່ອວ່າ
ການສຶກສາຄືເຄື່ອງມືໃນການສືບທອດມໍລະດົກທາງສັງຄົມ ຊຶ່ງກໍຄືວັດທະນະທຳແລະອຸດົມການນ໌ທັງຫຼາຍອັນເປັນແກ່ນສາຣະສຳຄັນ (essence) ຂອງສັງຄົມໃຫ້ດຳຣົງຢູ່ຕໍ່
ໆ ໄປ ດັ່ງນັ້ນ ຫຼັກສູດການສຶກສາຈຶ່ງຄວນປະກອບໄປດ້ວຍ ຄວາມຮູ້ ທັກສະ ເຈດຄຕິ
ຄ່ານິຍົມ ແລະວັດທະນະທຳ ອັນເປັນແກ່ນສຳຄັນຊຶ່ງສັງຄົມນັ້ນເຫັນວ່າເປັນສິ່ງທີ່ຖືກຕ້ອງ
ດີງາມ ສົມຄວນທີ່ຈະຖືຮັກສາແລະສືບທອດໃຫ້ອນຸດນລຸ້ນຕໍ່ ໆ ໄປ ການຈັດການຮຽນການສອນຈະເນັ້ນບົດບາດຂອງຄຣູໃນການຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ແລະສາຣະຕ່າງ
ໆ ທັງຫມົດທັງເຈົ້າທຳແລະຄ່ານິຍົມທີ່ສັງຄົມເຫັນວ່າເປັນສິ່ງທີ່ດີງາມແກ່ຜູ້ຮຽນ
ຜູ້ຮຽນໃນຖານະຜູ້ຮັບສືບທອດມໍລະດົກທາງສັງຄົມ ກໍຈະຕ້ອງຢູ່ເປັນລະບຽບວິນັຍ
ແລະພະຍາຍາມຮຽນຮູ້ສິ່ງທີ່ກຣູຖ່າຍທອດໃຫ້ຢ່າງຕັ້ງໃຈ
ປັດຊະຍາສານນິຍົມຫລືສາຣັດຖນິຍົມຕາມແນວສັດນິຍົມ ເຊື່ອວ່າ ການສຶກສາເປັນເຄື່ອງມືໃນການຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ແລະຄວາມຈິງທາງທຳມະຊາດກ່ຽວກັບການດຳຣົງຊີວິດຂອງມະນຸດ
ດັ່ງນັ້ນ ຫຼັກສູດການສຶກສາຈຶ່ງຄວນປະກອບໄປດ້ວຍ ຄວາມຮູ້ ຄວາມຈິງ ແລະການແສວງຫາຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບກົດເກນແລະປາກົດການນ໌ທາງທຳມະຊາດຕ່າງ
ໆ ການຈັດການຮຽນການສອນຕາມຄວາມເຊື່ອນີ້ຈຶ່ງເນັ້ນການໃຫ້ຜູ້ຮຽນແສວງຫາຂໍ້ມູນ
ຂໍ້ເທັດຈິງ ແລະການສະຫລຸບກົດເກນຈາກຂໍ້ມູນຂໍ້ເທັດຈິງເຫຼົ່ານັ້ນ
ຈະເຫັນໄດ້ວ່າ ປັດຊະຍາສານນິຍົມຈະສະໜັບສະໜູນ The Three R’s (3R’s) ຄື ການອ່ານອອກ ຂຽນໄດ້ ຄິດເລກເປັນ ຄວາມເຊື່ອຕາມປັດຊະຍານີ້ ຜູ້ຮຽນກໍຄືດວງຈິດນ້ອຍ
ໆ ແລະປະກອບດ້ວຍລະບົບປະສາດສັມຜັດ ຄຣູຄືຕົ້ນແບບທີ່ດີທີ່ມີຄວາມຮູ້ຈຶ່ງຈຳເປັນຕ້ອງເຮັດຫນ້າທີ່ອົບຮົມສັ່ງສອນນັກຮຽນໂດຍການສະແດງການສາທິດ
ຫລືເປັນນັກສາທິດໃຫ້ຜູ້ຮຽນໄດ້ຮຽນຮູ້ແລະເຫັນຢ່າງຈິງຈັງ
ໃນດ້ານການສອນນັ້ນມຸ້ງໃຫ້ນັກຮຽນຮັບຮູ້ແລະເຂົ້າໃຈ ຜູ້ສອນຈະພະຍາຍາມຊີ້ແຈງແລະໃຫ້ເຫດຜົນຕ່າງ
ໆ ນາ ໆ ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ຮຽນຄລ້ອຍຕາມແລະຍອມຮັບຫຼັກການ ຄວາມຄິດແລະຄ່ານິຍົມທີ່ກຣູນຳມາໃຫ້ ການຮຽນຈຶ່ງບໍ່ເປັນການສ້າງສັນຄ໌ຄວາມຄິດໃໝ່
ໆ ແຕ່ເປັນການຍອມຮັບສິ່ງທີ່ກນໃນສັງຄົມເຄຍເຊື່ອແລະເຄຍປະຕິບັດມາກ່ອນ
ຣາຍລະອຽດກ່ຽວກັບການຈັດການຮຽນການສອນນັ້ນ ຢຶດຫຼັກສົ່ງເສີມໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ເກີດຄວາມຮູ້ຄວາມເຂົ້າໃຈໃນຄວາມຮູ້ອັນສູງສຸດໃຫ້ຫລາຍທີ່ສຸດເທົ່າທີ່ນັກຮຽນແຕ່ລະຄົນຈະເຮັດໄດ້ ວິທີທີ່ກຣູສົ່ງເສີມຫລາຍຄື
ການຮັບຮູ້ແລະການຈຳ ການຈັດນັກຮຽນເຂົ້າຊັ້ນຈະຢຶດຫຼັກການຈັດແບບແຢກຕາມລັກສະນະແລະຣະດັບຄວາມສາມາດທີ່ໃກ້ຄຽງກັນຂອງຜູ້ຮຽນ (Homogeneous Grouping) ເພື່ອມິໃຫ້ຜູ້ທີ່ຮຽນຊ້າຖ່ວງຜູ້ທີ່ສາມາດຮຽນໄວ ໃນການສອນຈະຄຳນຶງເຖິງມາດຕະຖານທາງວິຊາການຫລາຍກວ່າຄຳນຶງເຖິງຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງບຸກຄົນ ຕາຣາງສອນແບບ Block Schedule ຄື
ທຸກ ໆ ຄາບຄວນມີຊ່ວງເວລາເທົ່າກັນໝົດ ແລະເພື່ອໃຫ້ການຖ່າຍທອດແລະການຮັບຮູ້ຂອງນັກຮຽນບັງເກີດຜົນສູງສຸດ
ຈຶ່ງເນັ້ນການບັນລະຍາຍ ຫລືການເວົ້າຂອງຄຣູຫລາຍເປັນພິເສດ
ການປຣະເມີນຜົນຈະເນັ້ນເລື່ອງຊີ້ນຫາສາຣະຫລືຄວາມຮູ້ຫລາຍທີ່ສຸດ ໃນການປະຕິບັດຈິງຈະອອກມາໃນຮູບຂອງການທົດສອບຄວາມສາມາດໃນການຈຳຫລາຍກວ່າການທົດສອບຄວາມສາມາດໃນການຄິດ
ການໃຊ້ເຫດຜົນ ຫລືຄວາມເຂົ້າໃຈໃນຫຼັກການ ບໍ່ມີການວັດພັດທະນາການທາງດ້ານທັດນົກຕິໃນການບໍລິການຫລືປັບປຸງສັງຄົມ
ແຕ່ເນັ້ນພັດທະນາການທາງດ້ານສະຕິປັນຍາ
ຂໍ້ສັງເກດຂອງປັດຊະຍາການສຶກສາສານນິຍົມຫລືສາຣັດຖນິຍົມມີດັ່ງນີ້
1. ກຣະບວນການຮຽນຮູ້ຕ້ອງຜ່ານຈິດ ໂດຍຍານແລະແຮງບັນດານໃຈ
2. ຈິດຂອງຜູ້ຮຽນພັດທະນາຂຶ້ນຫລາຍເທົ່າໃດກໍມີໂອກາດທີ່ຈະເປັນຈິດທີ່ສົມບູນຫລາຍຂຶ້ນເທົ່ານັ້ນ
3. ສາຣະສຳຄັນຂອງຄວາມຮູ້ ຄື ວິຊາທີ່ກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດ ແລະຄວາມຮູ້ປະຈຸບັນ
ຊຶ່ງເນັ້ນປະລິມານຄວາມຮູ້ເປັນສຳຄັນ
4. ການຮຽນການສອນມຸ້ງທີ່ຈະຝຶກ (The Three R’s) ການອ່ານ ຂຽນ ຄິດເລກ
5. ເປັນແນວຄວາມເຊື່ອທີ່ມີອິດທິພົນຕໍ່ການຈັດການສຶກສາທັ່ງໂລກ ຕັ້ງແຕ່ສະໄໝກ່ອນຈົນເຖິງປະຈຸບັນ
ຂໍ້ວິພາກສ໌ວິຈານນ໌ຂອງປັດຊະຍາການສຶກສາສານນິຍົມ ຫລືສາຣັດຖນິຍົມ
ການຮຽນການສອນເນັ້ນຊີ້ນຫາວິຊາ ການເຊື່ອຟັງຄຣູ ເຮັດໃຫ້ຜູ້ຮຽນຂາດຄວາມຄິດຣິເຣີ່ມສ້າງສັນ
ຂາດຄວາມເປັນຕັວຂອງຕັວເອງຊຶ່ງເປັນສິ່ງຈຳເປັນໃນການປົກຄອງລະບົບປຣະຊາທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຢ
ການສອນເນັ້ນຄວາມຈຳເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນບໍ່ມີຄວາມຄິດກ້າວໜ້າ ມີແຕ່ຄວາມຮູ້ໃນທາງທິດສະດີທີ່ນຳໄປປະຕິບັດໄດ້ຍາກ
ການຢຶດຖືມໍລະດົກວັດທະນະທຳເກີນໄປເຮັດໃຫ້ຜູ້ຮຽນຂາດອິດສະຫລະພາບແລະຄວາມມີເຫດຜົນ
ແລະການກຳນົດຈຸດມຸ້ງໝາຍຂອງການສຶກສາໄວ້ແນ່ນອນຕາຍຕັວຄວນຂັດກັບຫຼັກການວິຈັຍທີ່ວ່າຄວາມຮູ້ແລະວິທະຍາການຕ່າງ
ໆ ຈະເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 2 ເທົ່າ ໃນ 8 – 10 ປີ
ປັດຊະຍາພິພັດທະນາການນິຍົມ ຫລືພິພັດນນິຍົມ ຫລືວິວັດທະນາການນິຍົມ (Progressivism)
ເປັນປັດຊະຍາການສຶກສາທີ່ຢຶດຫຼັກການຂອງປັດຊະຍາສາກົນສາຂາປະຕິບັດການນິຍົມ
ໂດຍ ຊານສ໌ ເອດ ເພຍຊ (Charles
S. Pierce) ໂດຍມີຄວາມເຊື່ອວ່າ ນັກຮຽນເປັນບຸກຄົນທີ່ມີທັກສະພຣ້ອມທີ່ປະຕິບັດງານໄດ້
ຄຣູນັ້ນເປັນຜູ້ນຳທາງໃນດ້ານການທົດລອງແລະວິຈັຍ ຫຼັກສູດເປັນຊີ້ນຫາສາຣະທີ່ກ່ຽວກັບປະສົບການຕ່າງ
ໆ ຂອງສັງຄົມ ເຊັ່ນ ບັນຫາຂອງສັງຄົມ ທັງຫມົດທັງແນວທາງທີ່ຈະແກ້ບັນຫານັ້ນ ໆ ປັດຊະຍາປະຕິບັດການນິຍົມໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຢ່າງຫລາຍຕໍ່ການ “ປະຕິບັດ” ຫລື “ການລົງມືກະທຳ” ຊຶ່ງຫຼາຍຄົນອາດເຂົ້າໃຈຜິດວ່າ
ນັກປັດຊະຍາກລຸ່ມນີ້ ບໍ່ສົນໃຈຫລືບໍ່ເຫັນຄວາມສຳຄັນຂອງ “ການຄິດ” ສົນໃຈແຕ່ການກະທຳເປັນຫຼັກ
ແຕ່ແທ້ທີ່ຈິງແລ້ວ ຄວາມຫມາຍຂອງປັດຊະຍານີ້ກໍຄື “ການນຳຄວາມຄິດໃຫ້ໄປສູ່ການກະທຳ” ເພຣາະເຫັນວ່າ ລຳພັງແຕ່ພຽງການຄິດບໍ່ພຽງພໍຕໍ່ການດຳຣົງຊີວິດ
ການດຳຣົງຊີວິດທີ່ດີ ຕ້ອງຕັ້ງຢູ່ເທິງພື້ນຖານຂອງການຄິດທີ່ດີ ແລະການກະທຳທີ່ເໝາະສົມ
ພິພັດທະນາການນິຍົມເກີດຈາກທັດນະທາງການສຶກສາຂອງ ຣຸດໂຊ (Jean Jacques Rouseeau) ຊາວອເມຣິກາ ທ່ານເຊື່ອວ່າ ການສຶກສາຈະຊ່ວຍພັດທະນາເດັກໄປໃນທາງທີ່ດີ ຕໍ່ມາມີນັກການສຶກສາຊາວສວີເດນ
ຊື່ ເພດຕາໂລດຊີ (Johann
Heinrich Pestalozzi) ມີແນວຄິດວ່າ ການພັດທະນາໝາຍເຖິງການປ່ຽນແປລງ
ດັ່ງນັ້ນການຈະຢຶດຫຍັງເປັນຫຼັກ ບໍ່ວ່າຈະເປັນທາງດ້ານຄວາມຮູ້ ຫລືຄວາມເຊື່ອຄວນເປັນການຖ່ວງພັດທະນາການ
ຫລືການປ່ຽນແປລງຂອງເດັກ ເພດຕາໂລດຊີ່ຈຶ່ງເປັນອີກບຸກຄົນໜຶ່ງທີ່ເນັ້ນພັດທະນາການຂອງຜູ້ຮຽນ
ແຕ່ຄວາມຄິດຂອງນັກການສຶກສາທັງສອງມາແພຣ່ຫຼາຍເມື່ອ ຈອນຫົ໌ນ ດິວອີ້ (John Dewey) ໄດ້ກໍ່ການສຶກສາຄົ້ນຄວ້າເພິ່ມເຕິມ
ຄື ແທນທີ່ຈະເນັ້ນການສຶກສາເພື່ອພັດທະນາຄວາມເປັນເລີດທາງສະຕິປັນຍາຂອງຜູ້ຮຽນ
ດິວອື້ ຫັນມາເນັ້ນໃຊ້ການສຶກສາເປັນເຄື່ອງມືໃນການພັດທະນາຕັວຜູ້ຮຽນແທນ ໂດຍເນັ້ນວ່າຜູ້ຮຽນຄວນເຂົ້າໃຈແລະຕຣະໜັກໃນຕົນເອງ (Self-realization) ໃນການທີ່ກນເຮົາຈະໄປໄດ້ນັ້ນ ຈຳຕ້ອງຮູ້ເສຍກ່ອນວ່າຕົນເອງມີຄວາມສົນໃຈຫຍັງ
ຫລືຕົນເອງມີບັນຫາຫຍັງ ຄວາມສົນໃຈແລະບັນຫານີ້ເອງທີ່ໃຊ້ເປັນຫຼັກຢຶດໃນການຈັດການສຶກສາ
ຊຶ່ງການທີ່ເດັກຈະພັດທະນາໄດ້ນັ້ນຕ້ອງເກີດຈາກການພະຍາຍາມແກ້ບັນຫາ ແລະສົນອົງຄວາມສົນໃຈຂອງຕົນເອງ ລັກສະນະດັ່ງກລ່າວເຮັດໃຫ້ເກີດວິທີການໃນການພັດທະນາຫຼັກສູດ
ແລະການສອນແບບເນັ້ນເດັກເປັນສູນກລາງ ດິວອີ້ເຊື່ອວ່າໃນກຣະບວນການທີ່ເດັກພະຍາຍາມແກ້ບັນຫາຫລືສົນອົງຄວາມສົນໃຈຂອງຕົນເອງນັ້ນ
ເດັກຈະຕ້ອງລົງມືກະທຳການຢ່າງໃດຢ່າງໜຶ່ງແລະໃນກຣະບວນການນີ້ເອງ ການຮຽນຮູ້ຈະເກີດຂຶ້ນ ຫຼັກການນີ້ເຮັດໃຫ້ເກີດວິທີການຮຽນແບບແກ້ບັນຫາ (Problem Solving) ຫລື ຮຽນດ້ວຍການປະຕິບັດ (Learning
by Doing) ຊຶ່ງທ່ານໄດ້ທົດລອງໃຫ້ເດັກຮຽນຮູ້ຈາກການກະທຳໃນບັນຢາກາດທີ່ເອື້ອຕໍ່ການຮຽນຮູ້
ເດັກໄດ້ຮັບອິດສະຫລະໃນການຣິເຣີ່ມຄວາມຄິດແລະລົງມືເຮັດຕາມທີ່ຄິດ ຊຶ່ງເປັນແນວຄິດທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດການປ່ຽນແປລງຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນການຈັດການຮຽນການສອນ
ແລະຈາກຫຼັກການທີ່ວ່າ ການພັດທະນາຄືການປ່ຽນແປລງ ຄົນເຮົາຈະຢຸດພັດທະນາບໍ່ໄດ້ ດັ່ງນັ້ນການຮຽນຮູ້ຂອງຄົນເຮົາຈຶ່ງບໍ່ໄດ້ຢຸດຢູ່ແຕ່ໃນໂຮງຮຽນເທົ່ານັ້ນ
ແຕ່ຈະດຳເນີນໄປຕະຫລອດຊີວິດຂອງຜູ້ຮຽນ ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມເຊື່ອວ່າ ການສຶກສາຄືຊີວິດ (Education is Life)
ນອກຈາກຄວາມມຸ້ງໝາຍຂອງການສຶກສາທີ່ຈະພັດທະນາຕັວຜູ້ຮຽນຕາມທີ່ກລ່າວມາແລ້ວ
ປັດຊະຍານີ້ຢັງນຳເລື່ອງຂອງສັງຄົມເຂົ້າມາກ່ຽວຂ້ອງດ້ວຍ ໂດຍການຕຽມຜູ້ຮຽນໃຫ້ມີຄວາມສາມາດໃນການດຳຣົງຊີວິດໃນສັງຄົມປຣະຊາທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຢ
ຈຣິຍທຳ ສາດສະຫນາ ແລະສິນປະອີກດ້ວຍ ແຕ່ການເນັ້ນທາງດ້ານສັງຄົມຂອງປັດຊະຍານີ້ບໍ່ຄ່ອຍໜັກແໜ້ນແລະຊັດເຈນເໝືອນກັບປັດຊະຍາອື່ນ
ໆ ທີ່ຈະກ່າວເຖິງຕໍ່ໄປ
ການພັດທະນາຫຼັກສູດຕາມແນວປັດຊະຍານີ້ ຈະເຣີ່ມດ້ວຍຄຳຖາມທີ່ວ່າ “ຜູ້ຮຽນຕ້ອງການຮຽນຫຍັງ” ຈາກນັ້ນົກຣູຜູ້ສອນຈຶ່ງຈັດແນວທາງໃນການເລືອກຊີ້ນຫາວິຊາ
ແລະປະສົບການທີ່ເໝາະສົມມາໃຫ້ ເນັ້ນການປຸກຝັງການຝຶກຝົນອົບຮົມໃນເລື່ອງດັ່ງກລ່າວໂດຍການໃຫ້ຜູ້ຮຽນໄດ້ຮັບປະສົບການ (Experience) ຊີ້ນຫາວິຊາເຫຼົ່ານີ້ຈະກ່ຽວກັບຕັວຜູ້ຮຽນ
ແລະກ່ຽວກັບສະພາບແລະບັນຫາໃນສັງຄົມດ້ວຍ
ໃນການສອນຄຣູຈະບໍ່ເນັ້ນການຖ່າຍທອດວິຊາຄວາມຮູ້ແຕ່ພຽງປຣະການດຽວ
ແຕ່ຈະຄອຍຖ້າເປັນຜູ້ເບິ່ງແຍງແລະໃຫ້ຄວາມຊ່ວຍເຫລືອເດັກໃນການສຳຣວດບັນຫາ
ຄວາມຕ້ອງການ ແລະຄວາມສົນໃຈຂອງຕົນເອງ ຄອຍຖ້າແນະນຳຊ່ວຍເດັກໃນການແກ້ບັນຫາ
ແນະນຳແຫຼ່ງຕ່າງ ໆ ທີ່ເດັກຈະໄປຄົ້ນຫາຄວາມຮູ້ທີ່ຕ້ອງການຈະເນັ້ນໃຫ້ເດັກມີໂອກາດປະຕິບັດ
ສ່ວນການການປຣະເມີນຜົນຈະນຳພັດທະນາການຂອງເດັກໃນດ້ານຕ່າງ ໆ ເຂົ້າມາຮ່ວມປຣະມວນດ້ວຍ
ໂດຍບໍ່ເນັ້ນການວັດຄວາມເປັນເລີດທາງສະຫມອງແລະວິຊາການເໝືອນປັດຊະຍາເຊັ່ນທີ່ແລ້ວມາ
ການສຶກສາຝ່າຍພິພັດທະນາການນິຍົມຈະຈັດກິດຈະກຳການຮຽນຮູ້ ທີ່ເນັ້ນວິທີການທາງວິທະຍາສາດມາຈັດການຊີ້ນຫາວິຊາແບບເກົ່າ
ວິທີການໃນການຈັດຫຼັກສູດເຊັ່ນນີ້ຮຽກວ່າ “ຢຶດປະສົບການເປັນສູນກລາງ” ຫລື “ຢຶດນັກຮຽນເປັນສູນກລາງ” ຜິດກັບພວກສານນິຍົມແລະສັດວິທະຍານິຍົມ
ທີ່ຈັດຫຼັກສູດໂດຍຖື “ວິຊາເປັນສູນກລາງ”
ກຣະບວນການຮຽນການສອນຢຶດຫຼັກຄວາມສົນໃຈຂອງຜູ້ຮຽນທີ່ຈະແກ້ບັນຫາສັງຄົມຕ່າງ
ໆ ເປັນປຣະການສຳຄັນ ດ້ວຍເຫດນີ້ການຮຽນການສອນ ຈຶ່ງສົ່ງເສີມການຝຶກຫັດເຮັດໂຄງການຕ່າງ
ໆ ເພື່ອຝຶກແກ້ບັນຫາໂດຍອາໄສການອພິບຣາຍຊັກຖາມ ແລະການຖົກບັນຫາຮ່ວມກັນຊຶ່ງເປັນລັກສະນະຂອງການຈັດການສຶກສາທີ່ມຸ້ງໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີຄວາມສາມາດທີ່ຈະພິຈາລະນາຕັດສິນໃຈ
ໂດຍອາໄສປະສົບການແລະຜົນທີ່ເກີດຈາກການເຮັດວຽກງານເປັນກລຸ່ມ ທັງນີ້ໂດຍມີເປົ້າໝາຍໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີຄວາມສາມາດທີ່ຈະຄວບຄຸມການປ່ຽນແປລງແລະປັບປຸງຕົນເອງໃຫ້ຢູ່ໃນສັງຄົມໄດ້ຢ່າງມີຄວາມສຸກ
ຂໍ້ສັງເກດປັດຊະຍາການສຶກສາສາຂາພິພັດທະນາການນິຍົມ ມີດັ່ງນີ້
1. ປະສົບການຂອງມະນຸດເປັນພື້ນຖານຂອງຄວາມຮູ້
2. ສະພາບການຂອງທຸກສິ່ງໃນໂລກນີ້ກຳລັງປ່ຽນແປລງ
3. ກຣະບວນການຮຽນຮູ້ທາງວິທະຍາສາດຈະເຮັດໃຫ້ເດັກຮູ້ວ່າຈະຄິດຢ່າງໃດ
4. ກຣະບວນການຮຽນຮູ້ແບບມີສ່ວນຮ່ວມເນັ້ນການຄິດຢ່າງໃດ ຫລາຍກວ່າຄິດຫຍັງ
5. ໂຮງຮຽນເປັນສຖາບັນທາງສັງຄົມ ແລະເປັນສຖາບັນຕົ້ນແບບຂອງປຣະຊາທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຢ
6. ເສຣີພາບພາຍໃຕ້ກົດເກນເປັນພື້ນຖານຂອງປຣະຊາທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຢ
7. ກຣະບວນການສຶກສາເນັ້ນກຣະບວນການກລຸ່ມ (Group Process) ແລະມາດຕະຖານຂອງກລຸ່ມ (Group Norms)
ຂໍ້ວິພາກສ໌ວິຈານນ໌ກ່ຽວກັບປັດຊະຍາການສຶກສາພິພັດທະນາການນິຍົມ
ນັກການສຶກສາຫຼາຍຄົນກລ່າວວ່າປັດຊະຍາສາຂານີ້ເຮັດໃຫ້ເດັກມີຄວາມຮູ້ບໍ່ເປັນຊິ້ນເປັນອັນ
ຂາດລະບຽບວິນັຍ ຂາດຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງຄົມ ແລະເຮັດໃຫ້ເດັກຂາດທັດນົກຕິທີ່ຈະອນຸຮັກສົ໌ດຖາບັນໃດ
ໆ ຂອງສັງຄົມໄວ້ຕໍ່ໄປ ເຮັດໃຫ້ການສຶກສາດ້ອຍໃນຄຸນນະພາບ ໂດຍສະເພາະການພັດທະນາທາງດ້ານສະຕິປັນຍາ
ການສອນທີ່ເນັ້ນຄວາມຕ້ອງການແລະຄວາມສົນໃຈຂອງເດັກນັ້ນ ເດັກສ່ວນຫລາຍຢັງຂາດວຸຖິພາວະພໍທີ່ຈະຮູ້ຄວາມສົນໃຈຂອງຕົນເອງ
ທຳມະຊາດຂອງເດັກມັກຫລິ້ນຫລາຍກວ່າມັກຮຽນ ການຈັດຫຼັກສູດໃຫ້ສົນອົງຄວາມຕ້ອງການແລະຄວາມສົນໃຈຂອງຜູ້ຮຽນທັງໝົດເປັນສິ່ງທີ່ເຮັດໄດ້ຍາກ
ຄວາມສົນໃຈແລະຄວາມຕ້ອງການບາງຢ່າງຂອງຜູ້ຮຽນອາດຈະບໍ່ມີປະໂຫຍດໃນຊີວິດ
ການຮຽນການສອນທີ່ເນັ້ນການປັບຕັວຂອງນັກຮຽນໃຫ້ເຂົ້າກັບສັງຄົມແລະສິ່ງແວດລ້ອມອາດເຮັດໃຫ້ສູຍເສຍຄວາມເປັນຕັວຂອງຕັວເອງ
ປັດຊະຍາສາຂາສັດວິທະຍານິຍົມ ຫລືສັດນິຍົມວິທະຍາ ຫລືນິຣັນຕົນນິຍົມ
ຫລືນິຣັນດົນນິຍົມ (Perenialism)
ແນວຄວາມຄິດຫຼັກທາງການສຶກສາຂອງສັດວິທະຍານິຍົມ ໄດ້ແກ່ ຄວາມເຊື່ອທີ່ວ່າ ຫຼັກການຂອງຄວາມຮູ້
ຈະຕ້ອງມີລັກສະນະຈີຣັງຢັ່ງຢືນຢ່າງແທ້ດຣິງ ຄົງທີ່ ບໍ່ປ່ຽນແປລງ ຊຶ່ງເຮົາຄວນອນຸຮັກສ໌ແລະຖ່າຍທອດໃຫ້ໃຊ້ໄດ້ໃນປະຈຸບັນແລະອະນາຄົດ ຊຶ່ງມາຈາກທັດນະຂອງ
ເຊນຕ໌ ໂທມັດ ອະໄຄວນັດ (St.Thomas
Aquinas) ຜູ້ຊຶ່ງຢ້ຳວ່າ ພະລັງແຫ່ງເຫດຜົນຂອງມະນຸດຜົນວົກກັບແຮງສຣັດທາ
ຄື ເຄື່ອງມືທາງຄວາມຮູ້
ສັດວິທະຍານິຍົມ ເປັນປັດຊະຍາການສຶກສາທີ່ຢຶດແນວຄວາມເຊື່ອຕາມຫຼັກປັດຊະຍາສາກົນສາຂາເທວນິຍົມ
ໂດຍມີຄວາມເຊື່ອວ່າ ນັກຮຽນ ຄື ດວງວິຍຍານທີ່ມີເຫດຜົນ ຄຣູຄືດວງວິຍຍານທີ່ມີລັກສະນະຂອງການເປັນຜູ້ນຳ
ແລະນັກວິຊາການ ສຳລັບຫຼັກສູດນັ້ນກໍເປັນຊີ້ນຫາສາຣະທີ່ກ່ຽວກັບດວງວິຍຍານແລະສະຕິປັນຍາ
ເຊັ່ນ ຫຼັກການຂອງສາດສະຫນາ ກົດເກນ ຫຼັກການຕ່າງ ໆ ຂອງພາສາ ຄນິດສາດ ເປັນຕົ້ນ
ປັດຊະຍາສັດວິທະຍານິຍົມເຊື່ອວ່າ ຄົນມີທຳມະຊາດເໝືອນທຸກຄົນ ດັ່ງນັ້ນ
ການສຶກສາຈຶ່ງຄວນເປັນແບບດຽວກັນສຳລັບທຸກຄົນ ແລະເນື່ອງຈາກມະນຸດມີຄຸນສົມບັດທີ່ແຕກຕ່າງຈາກສັດອື່ນ
ໆ ຄືເປັນຜູ້ສາມາດໃຊ້ເຫດຜົນ ດັ່ງນັ້ນການສຶກສາຈຶ່ງຄວນເນັ້ນການພັດທະນາຄວາມມີເຫດຜົນ
ແລະການໃຊ້ເຫດຜົນ ມະນຸດຈຳເປັນຕ້ອງໃຊ້ເຫດຜົນໃນການດຳຣົງຊີວິດແລະຄວບຄຸມກຳກັບຕົນເອງ
ບໍ່ແມ່ນນຶກຈະເຮັດຫຍັງກໍເຮັດໄດ້ຕາມໃຈຊອບ ການສຶກສາເປັນການຕຽມຕັວເພື່ອຊີວິດ
ເປັນສິ່ງທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ມະນຸດປັບຕັວໃຫ້ເຂົ້າກັບຄວາມຈິງແທ້ແນ່ນອນ ຖາວອນບໍ່ປ່ຽນແປລງ
ບໍ່ແມ່ນເປັນການປັບຕັວໃຫ້ເຂົ້າກັບໂລກແຫ່ງວັດຖຸ ຊຶ່ງບໍ່ແມ່ນຄວາມຈິງແທ້
ດັ່ງນັ້ນເດັກ ໆ ຄວນໄດ້ຮັບການສອນວິຊາພື້ນຖານຕ່າງ ໆ ທີ່ສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ທ່ານໄດ້ຮູ້ຈັກແລະຮຽນຮູ້ຄວາມເປັນຈິງທີ່ເປັນສັດຈະທຳບໍ່ປ່ຽນແປລງທັງທາງດ້ານກາຍພາບ
ແລະຈິດໃຈ ແລະວິຊາຫລືຊີ້ນຫາສາຣະທີ່ເປັນຄວາມຈິງແທ້ ແນ່ນອນ ບໍ່ປ່ຽນແປລງ
ທີ່ເດັກຄວນຈະໄດ້ສຶກສາເລົ່າຮຽນຄື “Great Books” ຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍ ສາດສະຫນາ ວັນນະຄະດີ
ປັດຊະຍາ ປະຫວັດສາດ ຕັກສາດ ຄນິດສາດ ພາສາແລະດົນຕີ
ການຈັດການຮຽນການສອນຕາມປັດຊະຍານີ້ ຈະມຸ້ງເນັ້ນການສອນໃຫ້ຜູ້ຮຽນຈົດຈຳ
ໃຊ້ເຫດຜົນ ແລະຕັ້ງໃຈກະທຳສິ່ງຕ່າງ ໆ ໂດຍຜູ້ສອນໃຊ້ການບັນລະຍາຍ ຊັກຖາມເປັນຫຼັກ
ທັງຫມົດທັງເປັນຜູ້ຄວບຄຸມ ເບິ່ງແຍງ ໃຫ້ຜູ້ຮຽນຢູ່ໃນລະບຽບວິນັຍ ສ່ວນການປລ່ອຍໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີອິດສະຫລະຈົນເກີນໄປໃນການຮຽນຕາມໃຈຊອບນັ້ນ ແຕ່ເປັນການຂັດຂວາງໂອກາດທີ່ຜູ້ຮຽນຈະໄດ້ພັດທະນາຄວາມສາມາດທີ່ແທ້ຈິງຂອງທ່ານ
ການຄົ້ນພົບຕັວເອງຕ້ອງອາໄສລະບຽບວິນັຍໃນຕົນເອງ ຊຶ່ງບໍ່ແມ່ນມີໂດຍບໍ່ຕ້ອງອາໄສວິນັຍຈາກພາຍນອກ
ຄວາມສົນໃຈໃນສິ່ງທີ່ເປັນຄວາມຈິງແທ້ນັ້ນມີຢູ່ໃນຕັວຄົນທຸກຄົນ ແຕ່ມັນຈະບໍ່ສາມາດສະແດງອອກມາໄດ້ໂດຍງ່າຍ
ຕ້ອງອາໄສການສຶກສາທີ່ຊ່ວຍຝຶກຝົນແລະດຶງຄວາມສາມາດເຫຼົ່ານີ້ອອກມາ
ໃນດ້ານການຮຽນການສອນນັ້ນ ຈຸດເນັ້ນຢູ່ທີ່ກິດຈະກຳຊຶ່ງຈັດເພື່ອການຝຶກແລະຄວບຄຸມຈິດ
ຊີ້ນຫາສາຣະທີ່ມາຈາກທຳມະຊາດໃນຮູບຂອງສາຂາວິຊາການແລະຄວາມສາມາດທາງຈິດ
ເຊັ່ນ ຊີ້ນຫາຂອງຄນິດສາດ ພາສາ ຕັກວິທະຍາ ວັນນະກຳຊິ້ນເອກ ແລະລັດທິຄຳສອນ ຈະຕ້ອງນຳມາສຶກສາແລະຮຽນຮູ້
ບໍ່ວ່າມັນຈະຖືກນຳໄປໃຊ້ໂດຍກົງຕາມລັກສະນະວິຊານັ້ນ ໆ ຫລືບໍ່ ປຣະເດັນທີ່ສຳຄັນກໍຄືວ່າ
ການສຶກສາວິຊາເຫຼົ່ານັ້ນຝຶກຈິດ ເຊື່ອກັນວ່າຜູ້ຮຽນເປັນບຸກຄົນທີ່ມີເຫດຜົນແລະມີພະລັງຈິດ
ວິທີການສອນຈຶ່ງໄດ້ແກ່ ການຝຶກຝົນທາງປັນຍາ ເຊັ່ນ ການອ່ານ ການຂຽນ ການຝຶກທັກສະ
ການທ່ອງຈຳ ແລະການຄິດໄລ່ ພວກສັດວິທະຍານິຍົມຖືວ່າ ການຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບການຫາເຫດຜົນກໍມີຄວາມສຳຄັນມາດ້ວຍເຊັ່ນກັນ
ແລະການຈະໄດ້ສິ່ງເຫລົ້ານີ້ມາ ຈຳເປັນຈະຕ້ອງມີການຝຶກຝົນສະຕິປັນຍາເພິ່ມເຕິມ
ໂດຍການຮຽນຮູ້ໄວຍາກຣນ໌ ຕັກວິທະຍາ ແລະວາດສິນປ໌ ຊຶ່ງນັກການສຶກສາໄດ້ຢືນຢັນຄວາມເຊື່ອກ່ຽວກັບການສອນໂດຍສະເພາະໃນຣະດັບປຣະຖົມສຶກສາວ່າເຮົາບໍ່ສາມາດເຮັດຫຍັງໃຫ້ແກ່ເດັກໄດ້ດີໄປກວ່າການເກັບຄວາມຈຳໃນສິ່ງທີ່ຄວນແກ່ການຈຳ
ທ່ານຈະຮູ້ສຶກຢິນດີແລະພໍໃຈເມື່ອທ່ານເຕີບໂຕເປັນຜູ້ໃຫຍ່ ນັບຖືລັກສະນະຂອງການສຶກສາທີ່ຢຶດຫຼັກການຝຶກອົບຮົມໃຫ້ເປັນບຸກຄົນທີ່ດີມີເຫດຜົນ
ທັງນີ້ໂດຍມີເປົ້າໝາຍທີ່ຈະໃຫ້ຜູ້ຮຽນສາມາດຄົ້ນພົບຊີວິດທີ່ມີຄວາມສຸກແລະມີເຫດຜົນຕາມຫຼັກຂອງສາດສະຫນາເປັນປຣະການສຳຄັນ
ຂໍ້ສັງເກດກ່ຽວກັບປັດຊະຍາການສຶກສາສາຂາສັດວິທະຍານິຍົມມີດັ່ງນີ້
1. ມີແນວຄວາມຄິດແລະຄວາມເຊື່ອໃກ້ຄຽງກັບສາຂາສານນິຍົມ
2. ເຖິງແມ່ນຈະມີແນວຄິດໃກ້ຄຽງກັບພວກສານນິຍົມ ແຕ່ກໍຢຶດຫຼັກຄວາມສຣັດທາເປັນຫຼັກການເບື້ອງຕົ້ນຂອງຄວາມມີເຫດຜົນຂອງມະນຸດ
ແລະເປັນທີ່ມາຂອງຄວາມຮູ້ຕ່າງ ໆ
3. ຈຸດມຸ້ງໝາຍຂອງການຈັດການສຶກສາມຸ້ງທີ່ຈະຕຽມເດ້ກໃຫ້ເປັນຜູ້ໃຫຍ່ທີ່ດີໃນອະນາຄົດ
4. ການອ່ານ ການຂຽນ ຄິດເລກຈຶ່ງມີຄວາມສຳຄັນໃນຣະດັບປຣະຖົມສຶກສາ
5. ການສຶກສາຣະດັບມັດຢົມນັ້ນ ເໝາະສົມກັບພວກທີ່ຮັ່ງມີຫລືມີຖານະດີເປັນສຳຄັນ
6. ແນວຄວາມເຊື່ອຂອງປັດຊະຍາການສຶກສາ ທັງສານນິຍົມ ແລະສັດນິຍົມວິທະຍານັ້ນ
ມີຜູ້ໃຫ້ຄວາມຄິດວ່າ
6.1 ບໍ່ເໝາະສົມກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງເດັກ
6.2 ບໍ່ເໝາະສົມກັບສັງຄົມຢຸກໃໝ່
6.3 ບໍ່ສົ່ງເສີມຄວາມເປັນປຣະຊາທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຢ
6.4 ເຮັດໃຫ້ເກີດການແບ່ງຊົນຊັ້ນ
6.5 ກຣະບວນການຮຽນຮູ້ອາໄສການຂູ່ບັງຄັບເປັນຫຼັກ
ຂໍ້ວິພາກສ໌ວິຈານນ໌ກ່ຽວກັບປັດຊະຍາການສຶກສາສັດວິທະຍານິຍົມ ມີດັ່ງນີ້
ການທີ່ຖືວ່ານັກຮຽນທຸກຄົນຄືກັນເປັນການຂັດກັບຫຼັກຈິດວິທະຍາໃນເລື່ອງຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງບຸກຄົງ
ການຮຽນທີ່ຖືເອົາຄຣູເປັນສູນກລາງຈະເຮັດໃຫ້ຜູ້ຮຽນຂາດຄວາມຄິດຣິເຣີ່ມ
ຂາດລັກສະນະຜູ້ນຳ ເປັນການຝຶກນັກຮຽນໃຫ້ເປັນຜູ້ຕາມ ນັກຮຽນໜ້າຈະໄດ້ຮຽນຕາມຄວາມສາມາດແລະຄວາມຖະຫນັດຂອງຕົນ
ບໍ່ແມ່ນບັງຄັບໃຫ້ທຸກຄົນຮຽນຄືກັນໝົດ ການວັດຜົນທີ່ເນັ້ນຄວາມຈຳຈະນຳຄວາມຮູ້ໄປໃຊ້ໄດ້ນ້ອຍ
ປັດຊະຍາສາຂາປະຕິຮູບນິຍົມ (Reconstructionism)
ປັດຊະຍາສາຂານີ້ມີຄວາມເຊື່ອພື້ນຖານກ່ຽວກັບຜູ້ຮຽນ ຄຣູ ຫຼັກສູດ
ກຣະບວນການຮຽນການສອນ ຕະຫລອດທັງລັກສະນະຂອງການຈັດການສຶກສາ ເໝືອນກັບປັດຊະຍາການສຶກສາສາຂາພິພັດທະນາການນິຍົມ
ເວັ້ນແຕ່ໃນເປົ້າໝາຍຂອງສັງຄົມເທົ່ານັ້ນທີ່ແຕກຕ່າງກັນ
ນັກພິພັດທະນາການນິຍົມຫຼາຍທ່ານມີຄວາມເຫັນວ່າ ແນວຄວາມຄິດຂອງພິພັດທະນາການນິຍົມ
ມີລັກສະນະ “ເປັນກລາງ” ຫລາຍເກີນໄປ ຈຶ່ງບໍ່ສາມາດນຳໄປໃຊ້ໃນການປະຕິຮູບການສຶກສາໃນສ່ວນທີ່ຈຳເປັນໄດ້
ພວກທີ່ຕ້ອງການແສວງຫາອຸດົມການນ໌ທີ່ຈະສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາສັງຄົມໄດ້ກົງກວ່ານີ້
ແລະສ້າງສັງຄົມທີ່ດີຂຶ້ນມາໃໝ່ ຈຶ່ງຖືກຈຳແນກແຢກອອກມາຈາກພິພັດທະນາການນິຍົມ
ເປັນແນວຄວາມຄິດຂຶ້ນມາໃໝ່ອີກແນວຄວາມຄິດໜຶ່ງ ຮຽກວ່າ “ປະຕິຮູບນິຍົມ”
ທີໂອດອຣ໌ ບຣາເມນດ໌ (Theodore
Brameld) ນັກປັດຊະຍາການສຶກສາຊັ້ນນຳຂອງອເມຣິກາໄດ້ຮັບກຽດໃຫ້ເປັນພໍ່ຂອງປະຕິຮູບນິຍົມ
ເນື່ອງຈາກປະຕິຮູບນິຍົມແຢກອອກມາຈາກພິພັດທະນາການນິຍົມ ບຣາເມນດ໌ ຈຶ່ງໄດ້ພະຍາຍາມສະເໜີແນວຄິດຂອງປະຕິຮູບນິຍົມໃຫ້ແຕກຕ່າງໄປຈາກພິພັດທະນາການນິຍົມ
ພວກປະຕິຮູບນິຍົມມອງໂຮງຮຽນວ່າ ເປັນເຄື່ອງມືທີ່ສຳຄັນໃນການສ້າງລະບຽບທາງສັງຄົມຂຶ້ນມາໃໝ່
ການຈັດຫຼັກສູດຕາມແນວຂອງປະຕິຮູບນິຍົມ ຈຶ່ງເນັ້ນຊີ້ນຫາສາຣະແລະວິທີການທີ່ຈະເປີດໂອກາດໃຫ້ຜູ້ຮຽນໄດ້ຮຽນຮູ້ເຖິງຄວາມຮັບຜິດຊອບທີ່ຈະປະຕິຮູບ
ແລະສ້າງສັງຄົມໃໝ່ທີ່ດີກວ່າຂຶ້ນມາ ທັງໃນຣະດັບຊຸມຊົນ ປະເທດ ແລະຣະດັບໂລກໃນທີ່ສຸດ
ຄວາມມຸ້ງໝາຍຂອງຫຼັກສູດຈະເນັ້ນການພັດທະນາຜູ້ຮຽນໃຫ້ມີຄວາມຮູ້
ຄວາມສາມາດແລະທັດນົກຕິທີ່ຈະອອກໄປປະຕິຮູບສັງຄົມໃຫ້ດີຂຶ້ນ
ຊີ້ນຫາວິຊາແລະປະສົບການທີ່ເລືອກມາບຣົນຈຸໃນຫຼັກສູດຈະກ່ຽວກັບສະພາບແລະບັນຫາຂອງສັງຄົມເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ຊີ້ນຫາວິຊາເຫຼົ່ານີ້ຈະເນັ້ນໜັກໃນໝວດສັງຄົມສຶກສາ
ເພຣາະປັດຊະຍານີ້ເຊື່ອວ່າ ການປະຕິຮູບສັງຄົມ ຫລືການພັດທະນາສັງຄົມໃຫ້ດີຂຶ້ນ
ໂດຍກຣະບວນການຊ່ວຍກັນແກ້ບັນຫາຕ່າງ ໆ ທີ່ເກິດຂື້ນໃນສັງຄົມ ການຈັດລະບຽບຂອງສັງຄົມ
ການຢູ່ຮ່ວມກັນຂອງຄົນໃນສັງຄົມ ແລະການສົ່ງເສີມປຣະຊາທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຢ
ເປັນຫນ້າທີ່ຂອງສະມາຊິກໃນສັງຄົມ ແລະການສຶກສາເປັນເຄື່ອງມືສຳຄັນທີ່ສາມາດເຮັດໃຫ້ເກີດການປ່ຽນແປລງໃນສັງຄົມໄດ້
ການສອນຈະມຸ້ງເນັ້ນກຣະບວນການປຣະຊາທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຢເພື່ອການເປັນສະມາຊິກທີ່ດີໃນສັງຄົມ
ການພັດທະນາຜູ້ຮຽນໃຫ້ຕຣະໜັກໃນບົດບາດຫນ້າທີ່ຂອງຕົນທີ່ມີຕໍ່ສັງຄົມແລະການປະຕິຮູບໃຫ້ສັງຄົມດີຂຶ້ນ ແລະຈະບໍ່ເນັ້ນການຖ່າຍທອດວິຊາຄວາມຮູ້ໂດຍການບັນລະຍາຍຂອງຄຣູຫລາຍເໝືອນຫຼັກສູດໃນປັດຊະຍາສານນິຍົມ
ແຕ່ມຸ້ງສົ່ງເສີມໃຫ້ຜູ້ຮຽນສຳຣວດຄວາມສົນໃຈ ຄວາມຕ້ອງການຂອງຕົນເອງແລະສົນອົງຄວາມສົນໃຈດ້ວຍການຄົ້ນຄວ້າຫາຄວາມຮູ້ດ້ວຍຕົນເອງ
ເນັ້ນການອພິບຣາຍ ແລະສະແດງຄວາມຄິດເຫັນກ່ຽວກັບເລື່ອງຕ່າງ ໆ ໂດຍສະເພາະເລື່ອງທີ່ກ່ຽວກັບບັນຫາຂອງສັງຄົມ
ພຣ້ອມທັງຫາຂໍ້ສະເໜີແນະແລະແນວທາງໃນການປະຕິຮູບດ້ວຍ
ການຈັດຕາຣາງສອນບໍ່ອອກມາໃນຮູບຂອງການແບ່ງເວລາຮຽນອອກເປັນຊ່ວງ
ໆ ເທົ່າ ໆ ກັນ ທຸກຄາບດັ່ງທີ່ກະທຳກັນຢູ່ທັ່ວ ໆ ໄປ ໃນແບບຕາຣາງສອນຕາຍຕັວ (Block Schedule) ແຕ່ຈະອອກມາໃນຮູບຂອງຕາຣາງສອນແບບຢືດຫຢຸ່ນ (Flexible Schedule) ບາງຄາບເປັນຊ່ວງເວລາສັ້ນ ໆ ສຳລັບການບັນລະຍາຍນຳຂອງຄຣູ ບາງຄາບເປັນຊ່ວງເວລາສຳລັບການສຶກສາຄົ້ນຄວ້າດ້ວຍຕົນເອງ
ແລະທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຈະມີຄາບທີ່ມີຊ່ວງເວລາຢາວສຳລັບການອພິບຣາຍ
ການປຣະເມີນຜົນນອກຈາກຈະວັດຜົນການຮຽນທາງດ້ານວິຊາຄວາມຮູ້ແລ້ວຢັງວັດຜົນທາງດ້ານພັດທະນາການຂອງຜູ້ຮຽນແລະທັດນົກຕິກ່ຽວກັບສັງຄົມອີກດ້ວຍ
ຂໍ້ວິພາກສ໌ວິຈານນ໌ກ່ຽວກັບປັດຊະຍາການສຶກສາປະຕິຮູບນິຍົມ
ປັດຊະຍາການສຶກສາສາຂາປະຕິຮູບນິຍົມຕາມແນວຄວາມຄິດຂອງບຣາເມນດ໌ເປັນແນວຄວາມຄິດທີ່ໜ້າຕື່ນເຕັ້ນ
ເປັນປັດຊະຍາທີ່ເນັ້ນໃຫ້ໃຊ້ຊີວິດທາງພຶດຕິກຳສາດໃນການປະຕິຮູບສັງຄົມ ບັນຫາຢູ່ທີ່ວ່າ
ຄ່ານິຍົມທີ່ດີທີ່ສຸດທີ່ມະນຸດຄວນຈະໄດ້ຮັບຄືຫຍັງ ແລະສຖາບັນທາງສັງຄົມທີ່ຈະຊ່ວຍໃຫ້ມະນຸດຮູ້ຈັກຕົນເອງຄວນມີລັກສະນະຢ່າງໃດ
ຊຶ່ງທັງ 2 ຢ່າງນີ້ ນັກວິທະຍາສາດແລະນັກຈິດວິທະຍາຕ່າງກໍໃຫ້ທັດນະຕ່າງ ໆ
ກັນ ແລະເປັນບັນຫາທີ່ຢັງບໍ່ມີຂໍ້ຍຸດຕິ ຖືເປັນການຈັດການສຶກສາທີ່ເປັນອຸດົມຄະຕິຫລາຍກວ່າຄວາມຈິງ
ການຈັດການສຶກສາເພື່ອເນັ້ນອະນາຄົດເປັນເລື່ອງທີ່ຕ້ອງໃຊ້ຈິນຕນາການ ການຈັດຫຼັກສູດຄົງມີບັນຫາຫຼາຍດ້ານ
ການຈະໃຊ້ການສຶກສາເປັນເຄື່ອງມືໃນການປະຕິຮູບສັງຄົມຈຶ່ງເປັນງານທີ່ຢິ່ງໃຫຍ່
ເພຣາະການປະຕິຮູບສັງຄົມຕ້ອງອາໄສປັດຈັຍອື່ນຫລວງຫລາຍນອກເໜືອການສຶກສາ
ປັດຊະຍາສາຂາອັດຖິພາວນິຍົມ ຫລືອັດນິຍົມ ຫລືສົວພາບນິຍົມ (Existentialism)
ປັດຊະຍານີ້ເກີດຈາກທັດນະເຄີກາຣົ໌ດ (Soren Kierkegard) ແລະສາດຣ໌ (Jean Paul Sartre) ປັດຊະຍານີ້ໃຫ້ຄວາມສົນໃຈທີ່ຕັວບຸກຄົນ ຫລືຄວາມເປັນຢູ່ ມີຢູ່ຂອງມະນຸດ
ຊຶ່ງມັກຖືກລະເລຍ ຊຶ່ງພວກທ່ານມີຄວາມຄິດເຫັນວ່າສະພາວະໂລກປະຈຸບັນນີ້ມີສັບພະສິງທາງເລືອກຫລວງຫລາຍເກີນຄວາມສາມາດທີ່ມະນຸດເຮົາຈະຮຽນຮູ້
ຈະສຶກສາ ແລະຈະມີປະສົບການໄດ້ທັ່ວເຖິງ ສະນັ້ນມະນຸດເຮົາຄວນຈະມີສິດຫລືໂອກາດທີ່ຈະເລືອກສັບພະສິງຕ່າງ
ໆ ດ້ວຍຕັວຂອງຕັວເອງຫລາຍກວ່າທີ່ຈະໃຫ້ໃຜມາປ້ອນຫລືມອບໃຫ້ ຈາກແນວຄວາມຄິດດັ່ງກລ່າວ
ພວກອັດຖິພາວນິຍົມຈຶ່ງມີຄວາມເຊື່ອວ່າ ເປົ້າໝາຍຂອງສັງຄົມນັ້ນຕ້ອງມີຄວາມມຸ້ງມັ່ນທີ່ຈະພັດທະນາໃຫ້ຄົນເຮົາມີອິດສະຫລະພາບ
ແລະມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະສິ່ງນີ້ຈະເກີດຂຶ້ນໄດ້ກໍຕໍ່ເມື່ອເຮົາພະຍາຍາມເປີດໂອກາດຫລືຍອມໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີສິດທິເສຣີພາບທີ່ຈະເປັນຜູ້ເລືອກເອງ
ຄຣູເປັນພຽງຜູ້ກຣະຕຸ້ນ ແລະປັດຊະຍານີ້ມີຄວາມເຊື່ອວ່າ ທຳມະຊາດຂອງຄົນກໍດີ ສະພາບແວດລ້ອມທາງສັງຄົມກໍດີເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ຕາຍຕັວ
ຄົນແຕ່ລະຄົນສາມາດກຳນົດຊີວິດຂອງຕົນເອງໄດ້ ເພຣາະມີອິດສະຫລະໃນການເລືອກທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງບໍ່ຢູ່ຄົງທີ່ແຕ່ປ່ຽນແປລງຢູ່ສະເໝີ ເພຣາະເຊື່ອວ່າຄວາມຈິງ (Truth) ເປັນເລື່ອງນາມທຳທີ່ບໍ່ມີຄຳຕອບສຳເຣັດຮູບໃຫ້
ສາຣະຄວາມຈິງກໍຄື ຄວາມມີຢູ່ເປັນຢູ່ຂອງມະນຸດ (existence) ຊຶ່ງມະນຸດແຕ່ລະຄົນຈະຕ້ອງກຳນົດຫລືແສວງຫາສາຣະສຳຄັນ (essence) ດ້ວຍຕົນເອງ
ໂດຍການຜະເຊີນກັບສະຖານນະການທີ່ຮຽກວ່າ “existential situation” ຊຶ່ງບຸກຄົນແຕ່ລະຄົນມີເສຣີພາບທີ່ຈະເລືອກແລະຕັດສິນໃຈດ້ວຍຕົນເອງ
ປັດຊະຍານີ້ມີຮາກຖານມາຈາກສະພາວະວຸ້ນວາຍໃນສັງຄົມ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຢິ່ງໃນເລື່ອງສົງຄາມ
ແລະຄວາມປ່ຽນແປລງຢ່າງວ່ອງໄວ ເລື່ອງຂອງອະນາຄົດບໍ່ຢູ່ໃນຄວາມສົນໃຈຂອງນັກປັດຊະຍາສາຂານີ້
ເພຣາະຕາມສະພາບແວດລ້ອມໃນສັງຄົມ ອະນາຄົດເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ມີໃຜສາມາດຈະຄາດການນ໌ໄດ້
ເປັນອະນາຄົດທີ່ບໍ່ແຈ່ມໃສນັກ ບໍ່ຊວນໃຫ້ຄິດເຖິງ ພວກທີ່ເຊື່ອໃນປັດຊະຍານີ້ຈຶ່ງຫັນມາເນັ້ນການຢູ່ເພື່ອປະຈຸບັນ
ຄົນເຮົາຈະຢູ່ໃນສັງຄົມເຊັ່ນນີ້ໄດ້ຈະຕ້ອງສາມາດປັບຕັວໃຫ້ຢູ່ໄດ້ຢ່າງມີຄວາມສຸກ
ສາມາດຜະເຊີນກັບບັນຫາຕ່າງ ໆ ໄດ້ ກລ້າຕັດສິນໃຈເລືອກທີ່ຈະເຮັດສິ່ງໜຶ່ງສິ່ງໃດແລະຍອມຮັບຜິດຊອບໃນສິ່ງທີ່ດນເຮັດ
ປັດຊະຍານີ້ເນັ້ນຄວາມສຳຄັນຂອງບຸກຄົນແຕ່ລະຄົນ ແລະເນັ້ນການດຳຣົງຊີວິດຢູ່ໃນປະຈຸບັນ
ການຈັດການສຶກສາຕາມປັດຊະຍານີ້ຈຶ່ງໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບການໃຫ້ເສຣີພາບແກ່ຜູ້ຮຽນໃນການຮຽນຮູ້
ໃຫ້ຜູ້ຮຽນເປັນຕັວຂອງຕັວເອງຫລາຍທີ່ສຸດ ແລະສະໜັບສະໜູນສົ່ງເສີມຜູ້ຮຽນໃນການຄົ້ນຫາຄວາມຫມາຍແລະສາຣະສຳຄັນຂອງຊີວິດຂອງທ່ານເອງ
ຜູ້ຮຽນມີເສຣີພາບໃນການເລືອກສິ່ງທີ່ຮຽນຕາມທີ່ດນຕ້ອງການ ມີເສຣີພາບໃນການເລືອກຕັດສິນໃຈເມື່ອຜະເຊີນກັບບັນຫາແລະສະຖານນະການຕ່າງ
ໆ ແລະຮັບຜິດຊອບໃນການຕັດສິນໃຈຫລືການກະທຳຂອງຕົນ
ກຣະບວນການຮຽນການສອນຢຶດຫຼັກໃຫ້ຜູ້ຮຽນໄດ້ມີໂອກາດຮູ້ຈັກຕົນເອງ
ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກມີຄວາມເຂົ້າໃຈຕົນເອງແລະເປັນຕັວຂອງຕັວເອງ ເຊັ່ນ ສິນປະ ປັດຊະຍາ
ການຂຽນ ການອ່ານ ການລະຄົນ ໂດຍມີກຣູກະຕຸ້ນໃຫ້ແຕ່ລະບຸກຄົນໄດ້ໃຊ້ຄຳຖາມນຳໄປສູ່ເປົ້າໝາຍທີ່ຕົນເອງຕ້ອງການ
ຊຶ່ງເປັນການຈັດການສຶກສາທີ່ເນັ້ນໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນຫນ້າທີ່ຂອງຕົນ
ມຸ້ງພັດທະນາເດັກເປັນຣາຍບຸກຄົນ
ຂໍ້ສັງເກດກ່ຽວກັບປັດຊະຍາສາຂາອັດຖິພາວນິຍົມ ມີດັ່ງນີ້
1. ເນັ້ນເອກັດບຸກຄົນເປັນສຳຄັນ
2. ຄຳນຶງເຖິງຄວາມແຕກຕ່າງສ່ວນບຸກຄົນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ແນວຄິດທີ່ຈະສົ່ງເສີມໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີຄວາມຮູ້ສຶກວ່າຕົນເອງປຣະສົບຄວາມສຳເຣັດ
ເຊັ່ນລະບົບໃນໂຮງຮຽນຊັມເມີຣ໌ຮິນລ໌ ໂຮງຮຽນບໍ່ມີການແບ່ງຊັ້ນ (Non-Grade) ໂຮງຮຽນບໍ່ມີຝາ (School Without Wall)
3. ປັດຊະຍານີ້ມຸ້ງສົ່ງເສີມ 4 ປຣະການ ຄື ການພັດທະນາຕົນເອງ ອິດສະຫລະພາບ ການເລືອກແລະຄວາມຮັບຜິດຊອບ
ສະຫລຸບ ປັດຊະຍາການສຶກສາ
1. ປັດຊະຍາສານນິຍົມ ຫລືສາຣັດຖນິຍົມ (Essentialism)
ເປັນປັດຊະຍາທີ່ເຊື່ອວ່າ ການສຶກສາເປັນເຄື່ອງມືໃນການຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ຄວາມຈິງທາງທຳມະຊາດ
2. ປັດຊະຍາສາຂາສັດວິທະຍານິຍົມ ຫລືສັດນິຍົມວິທະຍາ ຫລືນິຣັນຕົນນິຍົມ (Perenialism)
ເປັນປັດຊະຍາທີ່ເຊື່ອວ່າໂລກນີ້ມີບາງສິ່ງທີ່ມີຄຸນຄ່າຖາວອນ ບໍ່ປ່ຽນແປລງ
ທີ່ເຮົາຄວນອນຸຮັກສ໌ແລະຖ່າຍທອດໃຫ້ຄົນລຸ້ນຫຼັງຕໍ່ໄປ
3. ປັດຊະຍາພິພັດທະນາການນິຍົມ ຫລືພິພັດນນິຍົມ ຫລືວິວັດທະນາການນິຍົມ (Progressivism)
ເປັນປັດຊະຍາທີ່ມີຄວາມເຊື່ອວ່າການດຳຣົງຊີວິດທີ່ດີ ຕ້ອງຕັ້ງຢູ່ເທິງພື້ນຖານຂອງການຄິດທີ່ດີແລະການກະທຳທີ່ເໝາະສົມ
4. ປັດຊະຍາສາຂາປະຕິຮູບນິຍົມ (Reconstructionism)
ເປັນປັດຊະຍາທີ່ເຊື່ອວ່າ ການປະຕິຮູບສັງຄົມ ເປັນຫນ້າທີ່ຂອງສະມາຊິກຂອງຄົນໃນສັງຄົມທຸກຄົນ
ແລະການສຶກສາເປັນເຄື່ອງມືສຳຄັນທີ່ສາມາດເຮັດໃຫ້ເກີດການປ່ຽນແປລງໃນສັງຄົມໄດ້
5. ປັດຊະຍາສາຂາອັດຖິພາວນິຍົມ ຫລືອັດນິຍົມ ຫລືສົວພາບນິຍົມ (Existentialism)
ເປັນປັດຊະຍາທີ່ເຊື່ອໃນຄວາມມີຢູ່ເປັນຢູ່ຂອງມະນຸດ ມະນຸດແຕ່ລະຄົນຈະຕ້ອງກຳນົດຫລືແສວງຫາສາຣະສຳຄັນ (essence) ດ້ວຍຕົນເອງ
ເອກະສານອ້າງອິງ
ທິດນາ ແຂມມນີ. ສາດການສອນ. ກຣຸງເທບຯ : ຈຸລານງົກຣນ໌ມະຫາວິທະຍາລັຍ, 2545.
ສຸນີຢ໌ ພູ່ພັນ. ແນວຄິດພື້ນຖານການສ້າງແລະພັດທະນາຫຼັກສູດ. ຊຽງໃໝ່ : The Knowledge Center, 2546.
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น